مقاله درباره رحلت پیامبر و تشکیل سقیفه

این تحقیق در مورد رحلت پیامبر و تشکیل سقیفه بوده و به بررسی علل تشکیل و دیدگاه های تاریخی آن پس از رحلت پیامبر می پردازد.

مقدمه
رسـول گـرامـى اسـلام روز دوشنبه 28 صفر سال یازدهم هجرى دیده از دنیا فروبست . پس از انـتـشـار خـبـر رحـلت پـیـامـبـر(صل الله علیه و آله و سلم)، گـروهـى از انـصـار بـى درنـگ در (سـقـیـفـه بـنى ساعده ) جـمـع شـده و درصـدد بـرآمـدنـد تـا بـزرگ خود (سعد بن عباده) را به عنوان خلیفه و جانشین رسول خدا(ص ) برگزینند.

در این مجلس، ابتدا سعد بن عباده سخنانى ایراد کرد و با برشمردن سابقه و فضیلت انصار و تلاش ها و فداکارى هایشان در راه دین، آنان را به در دست گرفتن خلافت تحریک کرد. سپس مذاکراتى پیرامون مسائل آینده به عمل آمد.

خـبـر اجـتـمـاع انـصـار در سـقـیـفـه و مـذاکـرات آنـان، بـه گـوش (عمر بن خطّاب) رسید. عمر بـلافـاصـله بـه مـنـزل پـیـامبر(ص) آمد و (ابوبکر) را از قضیه باخبر کرد. این دو نفر که گویا از قبل افکارى پیرامون خلافت، در سر مى پروراندند، همراه با (ابوعبیده جراح) به سرعت خود را به سقیفه رساندند.

با ورود این سه نفر به سقیفه، جوّ مجلس تغییر کرد و جمعیت فهمیدند که اینان براى مخالفت آمـده انـد. ابـتـدا (عـمـر) خـواسـت صـحـبت کند، اما (ابوبکر) مانع شد و رشته سخن را در دست گـرفـت. وى پـس از حـمـد و ثـناى الهى به تمجید از (مهاجران) پرداخت و سابقه آنان را در ایـمـان و صـبـر و اسـتـقـامـت در بـرابـر آزار و اذیـّت مـشـرکـان، بـرشـمـرد. سـپـس بـا اسـتـدلال بـه ایـن کـه مـهـاجـران از خویشان و عشیره پیامبرند، شایستگى آنان را براى تصدى خلافت اثبات کرد و مخالفت با آنان را نوعى ظلم خواند.

سعد (خطاب به انصار): شما فضیلتی دارید که هرگز دیگران آن را ندارند: پیامبر گرامی(ص) سالها در میان کسان خویش مردم را به آیین توحید دعوت نمود، ولی جز گروه کمی به او ایمان نیاوردند، و همانها نیز توانایی دفاع از او را نداشتند، ولی شما انصار! به او ایمان آوردید، از او و یاران او دفاع نمودید، و با دشمنان او از در جنگ وارد شدید تا در نتیجه مردم آیین او را پذیرفتند و شمشیرهای شما بود که عرب را در برابر او تسلیم نمود.

هنگامی که پیامبر دیده از جهان پوشید از شما راضی و چشمش به شما روشن بود، از این روی لازم است زمام امور را به دست بگیرید و شما از همه مردم به این کار شایسته تر و سزاوارتر هستید. منظق سعد این بود که چون ما به پیامبر و یاران او پناه داده ایم و از او و یارانش دفاع کرده ایم و با دشمنان او پیکار نموده ایم پس برای زمامداری از دیگران سزاوارتر هستیم. اکنون ببینیم که منطق مهاجرین حاضر در مجلس در برابر آنان چه بود؟

ابـوبـکر در سخنان خود تا حدودى اراده انصار را تضعیف کرد و براى این که احساسات آنان را به طور کامل فرونشاند و در ضمن حکومت را براى طیف خود تثبیت کند، گفت: اى گـروه انصار ما امارت امّت را برعهده مى گیریم و شما وزارت را، ما در امور با شما مشورت خواهیم کرد و هیچ کارى بدون نظر شما انجام نخواهد شد.

بـا سـخـنـرانـى (ابـوبـکـر) در میان انصار اختلاف پیدا شد، بعضى از آنان از(ابوبکر) و مـهاجران طرفدارى کردند و بعضى از (سعد بن عباده ) و سرانجام جبهه انصار بر اثر نزاع و کشمکش تضعیف شد.

فهرست مطالب
مقدمه
انگیزه هاى پیدایش سقیفه
الف ـ انگیزه انصار
ب ـ انگیزه مهاجران
موضع امیرمومنان سلام الله علیه در برابر سقیفه
دیدگاه تاریخی
دیدگاه شیعه
منابع