مقاله عدل الهی و توحید از دیدگاه استاد مطهری

در این تحقیق ، موضوع عدل الهی و توحید را با توجه به آثار استاد مطهری بررسی می نماید.

مقدمه
عصر ما از نظر دینی و مذهبی – خصوصا برای طبقه جوان – عصر اضطراب و دودلی و بحران است .
مقتضیات عصر و زمان ، یک سلسله تردیدها وسوالها بوجود آورده و سوالات کهنه و فراموش شده را  نیز از نو مطرح ساخته است .
آیا باید از این شک و تردیدها و پرس وجودهاکه گاهی به حد افراط میرسد متاسف و ناراحت بود ؟
به عقیده من هیچگونه ناراحتی ندارد . شک ، مقدمه یقین ، پرسش ، مقدمه
وصول ، و اضطراب ، مقدمه آرامش است .
شک ، معبر خوب و لازمی است هرچند منزل و توقفگاه نامناسبی است.

اسلام که اینهمه دعوت به تفکر و ایقان میکند ، بطور ضمنی میفهماند که حالت اولیه بشر ، جهل و شک و تردید است و با تفکر و اندیشه صحیح باید به سر منزل ایقان و اطمینانبرسد.

یکی از حکما میگوید:
فائده گفتار ما را همین بس که تو را به شک و تردید میاندازد تا در جستجوی تحقیق و ایقان برآئی.
شک ، نا آرامی است ، اما هر آرامشی بر این نا آرامی ترجیح ندارد.
حیوان شک نمیکند ، ولی آیا به مرحله ایمان و ایقان رسیده است ؟ !
آن نوع آرامش ، آرامش پائین شک است ، بر خلاف آرامش اهل ایقان که بالای شک است.
بگذریم از افراد معدود موید من عند الله ، دیگر اهل ایقان ، از منزل شک و تردید گذاشته اند تا به مقصد ایمان و ایقان رسیدهاند .
پس صرف اینکه عصر ما عصر شک است نباید دلیل بر انحطاط و انحراف زمانی ما تلقی شود .
مسلما این نوع از شک ، از آرامشهای ساده لوحانهای که بسیار دیده میشود پائین تر نیست.

آنچه میتواند مایه تاسف باشد این است که شک یک فرد ، او را به سوی تحقیق نراند ، و یا شکوک اجتماعی ، افرادی را بر نیانگیزد که پاسخگوی نیازهای اجتماع در این زمینه بوده باشند.

نوشتههای این بنده ، برخی فلسفی ، برخی اجتماعی ، برخی اخلاقی ، برخی فقهی و برخی تاریخی است . با اینکه موضوعات این نوشتهها کاملا با یکدیگر مغایر است ، هدف کلی از همه اینها یک چیز بوده و بس.

دین مقدس اسلام یک دین ناشناخته است . حقایق این دین تدریجا در نظر
مردم ، واژگونه شده است ، و علت اساسی گریز گروهی از مردم ، تعلیمات
غلطی است که به این نام داده میشود .

این دین مقدس در حال حاضر بیش از هر چیز دیگر از ناحیه برخی از کسانی که مدعی حمایت از آن هستند ضربه و صدمه میبیند .

هجوم استعمار غربی با عوامل مرئی و نامرئیش از یک طرف ، و قصور یا تقصیر بسیاری از مدعیان حمایت از اسلام در این عصر از طرف دیگر ، سبب شده که اندیشههای اسلامی در زمینههای مختلف ، از اصول گرفته تا فروع ، مورد هجوم و حمله قرار گیرد . بدین سبب این بنده وظیفه خود دیده است که در حدود توانایی در این میدان انجام وظیفه نماید .

همچنانکه در برخی از نوشتههای خود یادآور شدهام ، انتشارات مذهبی ما از نظر نظم ، وضع نامطلوبی دارد . بگذریم از آثار و نوشتههائی که اساسا مضر و مایه بی آبروئی است ، آثار و نوشتههای مفید و سودمند ما نیز با برآورد قبلی نیست ، یعنی بر اساس محاسبه احتیاجات و درجه بندی ضرورتها صورت نگرفته است ، هر کسی به سلیقه خود آنچه را مفید میداند مینویسد و منتشر میکند ، بسی مسائل ضروری و لازم که یک کتاب هم در باره آنها نوشته نشده است و بسی موضوعات که بیش از حدلازم کتابهائی در باره آنها نوشته شده است و هی پشت سر هم نوشته میشود.

فهرست مطالب
مقدمه
مسئله عدل
مستقلات عقلیه
توحید
عدل یا توحید ؟ !