پاورپوینت آشنایی با مفهوم سوگیری تاییدی

این پاورپوینت به مفهوم سوگیری تاییدی، تاثیر آن بر تفکر و تصمیم گیری، و انواع مختلف آن مانند توجه جانب دارانه، تفسیر مغرضانه و حافظه جانب دارانه می پردازد و نقش این سوگیری را در تحریف اطلاعات و قضاوت ها بررسی می کند.

تعریف سوگیری تاییدی

سوگیری تاییدی (Confirmation bias) یک سوگیری شناختی (Cognitive bias) است که اطلاعاتی را که با باورها یا سوگیری های قبلی شما سازگار است، تایید می کند. به عنوان مثال، تصور کنید شخصی معتقد است افراد چپ دست خلاق تر از افراد راست دست هستند. هرگاه این شخص با فردی چپ دست و خلاق روبه رو می شود، به این «شواهد» که تاییدکنندهٔ اعتقاد قبلی اوست، اهمیت بیشتری می دهد. این فرد حتی ممکن است به دنبال شواهدی باشد که این باور را بیشتر تایید کند و در عین حال نمونه هایی را که از این اعتقاد پشتیبانی نمی کنند، نادیده بگیرد.

تاریخچه سوگیری تایید

سوگیری های تاییدی نه تنها در نحوهٔ جمع آوری اطلاعات تاثیر می گذارد، بلکه روی نحوهٔ تفسیر و به یاد آوردن اطلاعات نیز اثرگذار است. به عنوان مثال، افرادی که از یک موضوع خاص حمایت می کنند یا مخالف آن هستند، نه تنها به دنبال اطلاعاتی برای پشتیبانی از این اعتقاد خود هستند، بلکه خبرها را نیز به گونه ای تفسیر می کنند که نگرش های موجود آنها را حفظ کند. آنها همچنین جزئیات را به شکلی به یاد می آورند که این نگرش ها را تقویت کند.

سوگیری تاییدی از دوران باستان توسط فیلسوفان و نویسندگان مورد توجه قرار گرفته است. در دههٔ ۶۰ میلادی، پیتر واسون، روان شناس شناختی آزمایش های متعددی را انجام داد که به عنوان «تکلیف کشف قانون» واسون شناخته می شوند. او نشان داد که مردم تمایل دارند به دنبال اطلاعاتی باشند که باورهای موجود آنها را تایید کند.

انواع سوگیری تاییدی

توجه جانب دارانه

در این نوع سوگیری، فرد به طور خودآگاه یا ناخودآگاه به دنبال اطلاعاتی می گردد که با نظرات و دیدگاه های خودش همخوان باشند و از اطلاعات مغایر با آن ها صرف نظر می کند. برای مثال، فرض کنید شخص A باور دارد که رژیم گیاهخواری برای سلامت بدن بهتر است. این شخص ممکن است فقط مقالات و منابعی را مطالعه کند که فواید رژیم گیاهخواری را بیان کنند و از مقالات و منابعی که عوارض آن را نشان دهند، دوری کند.

تفسیر مغرضانه

در این نوع سوگیری، فرد به طور خودآگاه یا ناخودآگاه اطلاعات را به گونه ای تفسیر می کند که با باورهای خودش همسو باشند و از تفسیر های دیگر چشم پوشی می کند. برای مثال، فرض کنید شخص B باور دارد که همسرش به او خیانت می کند. این شخص ممکن است هر رفتار یا حرف همسرش را به عنوان شواهد خیانت تلقی کند و از تفسیر های دلسوزانه یا منطقی آن ها عبور کند.

حافظه جانب دارانه

در این نوع سوگیری، فرد به طور خودآگاه یا ناخودآگاه اطلاعات را به گونه ای در حافظه خود ذخیره و بازخوانی می کند که با نظرات و دیدگاه های خودش همخوان باشند و اطلاعات مغایر با آن ها را فراموش می کند یا به سختی آنها را به یاد می آورد. برای مثال، فرض کنید شخص C باور دارد که پزشکان بسیار حرفه ای و قابل احترام هستند. این شخص ممکن است فقط خاطرات و تجارب خوب خود را با پزشکان به یاد بیاورد و خاطرات و تجارب بد خود با پزشکان را فراموش کند یا نسبت به آنها کم توجه باشد.

نشانه های سوگیری تاییدی

فقط به دنبال اطلاعاتی هستید که باورهای شما را تایید می کند و اطلاعاتی را که از آنها پشتیبانی نمی کند نادیده می گیرید یا بی اعتبار جلوه می دهید.
به جای در نظر گرفتن همهٔ شواهد موجود، به دنبال شواهدی هستید که آنچه را از قبل درست می دانید، تایید کند.
هنگام ارزیابی اطلاعات، روی کلیشه ها یا سوگیری های شخصی تکیه می کنید.
اطلاعاتی را که از دیدگاه های شما پشتیبانی می کند، به خاطر می سپرید، درحالی که اطلاعاتی را که پشتیبان دیدگاه شما نیست فراموش کرده اید یا بی اهمیت می دانید.
واکنش عاطفی قوی مثبت یا منفی به اطلاعاتی دارید که باورهای شما را تایید می کند، درحالی که در برابر اطلاعاتی که تاییدکننده نیستند، نسبتاً بی تفاوت باقی می مانید.

فهرست مطالب:

تعریف سوگیری تاییدی
تاریخچه سوگیری تایید
انواع سوگیری تاییدی
نشانه های سوگیری تاییدی
تاثیر سوگیری تاییدی بر زندگی
و…