خلاصه فصل پنجم و ششم کتاب «نظریه های علوم انسانی» نویسنده: ژولین فرونه- مترجم: علیمحمد کاردان از ص ۷۱ تا ۱۰۳ کتاب

دانلود ترجمه خلاصه کتاب نظریه های علوم انسانی علیمحمد کاردان ژولین فروند علوم انسانی نظریه های جهانی نظریه های مربوط به علوم انسانی زندگی نامه دکتر علی محمد کاردان کتاب علی محمد کاردان کتاب ترجمه متون علوم انسانی

فصل پنجم
دیلتای (1911-1833)
ویلهلم دیلتای نظریه پرداز مسلم علوم انسانی بود و همواره خواهد بود.
نخستین کسی است که در علوم انسانی معرفت شناسی مستقلی را بوجود آورد.
پیرو مکتب تاریخی است و مساله نقد عقل تاریخی را مطرح می کند.
او شاگرد بوکه و نویسنده شرح احوال شلایر ماخر است.
او طرفدار روش تاویل و از فلسفه تحصلی سخت متاثر است.
در جوانی به عضویت حلقه برلن (که باشگاه خودکشی کرده ها نامیده می‎شود) درمی آید.
او برای روان شناسی تقدم قائل است و با فلسفه اصالت طبیعت مبارزه می کند بدون اینکه در دام روش درون نگری گرفتار شود.
اندیشه او مانند هر اندیشه دیگری به اوضاع و احوال تاریخی وابسته است.
برای عقل و نظامهای عقلانی یعنی علوم اهمیت فراوان قائل است اما از ناتوانی تبیین علمی در غلبه کامل بر نیروهای غیرمعقول هیچگاه غافل نیست.
به نظر دیلتای گذشته ما در مقایسه با امر معقول محض غیر قابل اندازه گیری است و این امر مبین توجه او به تجربه شاعرانه ای است که نظم و نسق منطق را درهم می شکند.
«آرون» خاطرنشان می سازد در نظریه دیلتای «نقد عقل تاریخی»، نقد تاریخی عقل نیز هست و در حقیقت ضرورت عقل هیچگاه قائم به ذات یا مستقل نیست چون با موانع ناشی از تجربه زندگی شخصی برخورد می کند.
تحصلی بودن علوم انسانی:
سعی دیلتای این است که نشان دهد علوم انسانی از دید آگوست کنت و استوارت میل علومی تحصلی هستند و میل با طرح مساله روش شناسی مخصوص علوم مربوط به ذهن (روح) به تلاش قابل ملاحظه ای دست زده است.
دقیقاً به نام فلسفه تحصلی و علمی است که دیلتای به ناهمگونی روشهای علوم طبیعی و علوم فرهنگی معتقد می‎شود که نتیجه نوعی دوگانگی معرفت شناختی است.
موضوع آنچه دیلتای «نقد عقل تاریخی» می نامد قطع رابطه با مذهب اصالت طبیعت است و فایده فلسفی آن کمک به فروپاشی فلسفه قرون وسطایی به صورت حق طبیعی، دین طبیعی یا اخلاق طبیعی است.
علوم ذهنی (روحی) مستقل از علوم طبیعی است.
دیلتای علوم روحی را قائم به ذات و مستقل می داند.
دیلتای به مساله روش ها چندان توجه ندارد، او به درک شرایط معقول بودن که مختص علوم روحی است و بنابراین به سهم تحصلی آنها در شناخت بهتر اشخاص و اشیا دلبستگی خاص دارد.
بیشتر آثار او در زمینه معرفت شناسی است.

فهرست مطالب
فصل پنجم: دیلتای
1-    تحصلی بودن علوم انسانی
2-    تاریخ روان شناسی
3-    روش تاویل در نظر دیلتای